Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για την προκήρυξη της 3ης πρόσκλησης Νέων Γεωργών, είναι σημαντικό οι υποψήφιοι να ενημερώνονται από τους μελετητές τους για την καλύτερη δυνατή σύνταξη του επιχειρηματικού τους σχεδίου ώστε αυτό να είναι υλοποιήσιμο, αλλά και για την βελτιστοποίηση του φακέλου ώστε η βαθμολογία του κάθε υποψηφίου να είναι η καλύτερη δυνατή. Ταυτόχρονα είναι σημαντικό να γνωρίζει ο κάθε υποψήφιος νέος γεωργός τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει εφόσον ενταχθεί τελικά στο πρόγραμμα και τα βήματα που πρέπει να κάνει ώστε να επιτύχει τους στόχους του προγράμματος.
Καταρχάς υπενθυμίζουμε ότι, το πρόγραμμα αφορά νέους ηλικίας 18-41 ετών οι οποίοι έχουν υποβάλλει δήλωση ΟΣΔΕ το 2021 ή έχουν υποβάλλει δήλωση ΟΣΔΕ τα τελευταία 4 έτη πριν του έτους αναφοράς, με τυπική απόδοση που όμως δεν υπερβαίνει τις 12.000€ στην Ηπειρωτική χώρα.
Τα ποσά επιδότησης κυμαίνονται από 35.000 έως 40.000 ευρώ, ανάλογα με την κατεύθυνση της εκμετάλλευσης των ενδιαφερόμενων και του τόπου μόνιμης κατοικίας τους. Το συνολικό ποσό που θα μοιραστεί για το πρόγραμμα θα είναι 420 εκατομμύρια και αναμένεται να ενταχθούν περίπου 10.000 νέοι γεωργοί. Η κατανομή των κονδυλίων ανά περιφέρεια δεν έχει γίνει ακόμα. Η οικονομική στήριξη προς τους δικαιούχους θα καταβληθεί σε δύο δόσεις όπως και στα προηγούμενα προγράμματα. Η πρώτη θα αφορά το 70% του συνολικού ποσού στήριξης και θα πιστωθεί στους λογαριασμούς των δικαιούχων αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης ένταξης. Η δεύτερη δόση θα καταβληθεί εντός 5 ετών από την ένταξη, και θα έχει ως προϋποθέσεις την ορθή υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου και την επίτευξη των σχετικών στόχων και δεσμεύσεων.
Παρότι σε γενικές γραμμές όλα τα προγράμματα νέων γεωργών έχουν πολλά κοινά, εντούτοις σε αυτή την 3η πρόσκληση έχουμε αρκετές διαφοροποιήσεις, που κάνουν την 3η πρόσκληση Νέων Γεωργών πιο δίκαιη γι’ αυτούς που θέλουν πραγματικά ν ασχοληθούν με την γεωργία – κτηνοτροφία, αλλά ταυτόχρονα πιο δύσκολη ως προς την υλοποίησή του προγράμματος και άρα, την έξοδο τους από αυτό.
Παράλληλα, θα πρέπει να τονιστεί και είναι σημαντικό ότι, επειδή έχει παρατηρηθεί όλα τα χρόνια ότι δεν υπάρχει μεγάλη συνέπεια στον προγραμματισμό, τόσο όσον αφορά την έκδοση των προκηρύξεων, όσο και στις αποφάσεις ένταξης των υποψηφίων ώστε να μπορέσει να αρχίσει η χρηματοδότηση, είναι καλό λοιπόν ο υποψήφιος να γνωρίζει ότι με τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα τα πρώτα έξοδα θα χρειαστεί να τα χρηματοδοτήσει από ήδη υπάρχοντα κεφάλαια του, μιας και αν όλα πάνε καλά τα πρώτα χρήματα 70% του συνόλου της επιχορήγησης θα τα πάρει τον Μάρτιο 2022, όπου με τις γνωστές καθυστερήσεις πολύ πιθανό να φτάσουμε Μάιο ή και καλοκαίρι.
Αλλά ας δούμε ποιες είναι οι υποχρεώσεις – δεσμεύσεις αλλά και οι διαφοροποιήσεις αυτού του προγράμματος.
Δεσμεύσεις:
- Εντός εννέα (9) μηνών από την ημερομηνία της απόφασης ένταξης ο δικαιούχος να αρχίσει την υλοποίηση του επιχειρηματικού του σχεδίου
- Ο αρχηγός της γεωργικής εκμετάλλευσης να υπαχθεί εντός δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία της απόφασης ένταξής του στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ
- Ο δικαιούχος, α) από το επόμενο ημερολογιακό έτος από εκείνο του έτους ένταξής του στο υποµέτρο, να πραγματοποιήσει κύκλο εργασιών (πωλήσεις βάσει Ε3), που να προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες σε επίπεδο τουλάχιστον ίσο µε 50% της τυπικής απόδοσης εισόδου στο μέτρο και β) κατά την υποβολή της τελικής δόσης, να έχει υποβάλλει τουλάχιστον δύο φορολογικές δηλώσεις που να αφορούν τα έτη του επιχειρηματικού σχεδίου µε την πιο πρόσφατη από αυτές να εμφανίζει κύκλο εργασιών (πωλήσεις βάσει Ε3), που να προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες τουλάχιστον ίσο προς 60% της τυπικής απόδοσης εξόδου από το μέτρο. Η συγκεκριμένη δέσμευση ωστόσο έχει προκαλέσει μεγάλο προβληματισμό στους υποψήφιους, κυρίως όσον αφορά αυτούς µε νέες πολυετείς φυτεύσεις, οι οποίοι θα δυσκολευτούν για κάποια χρόνια να δηλώσουν στο Ε3 τον τζίρο που απαιτείται όσο τα δέντρα τους είναι µη παραγωγικά, πράγμα που ενέχει τον κίνδυνο απένταξης από το Μέτρο. Πάντως παρότι η προκήρυξη δεν θέτει εξαιρέσεις, δεν αποκλείεται κάποια τροποποίηση µε ειδική μνεία για περιπτώσεις µε νεοφυτεµένο φυτικό κεφάλαιο.
- Για πτηνοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις ο δικαιούχος ν΄ αποκτήσει έως την ολοκλήρωση και υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου, την αδειοδότηση που απαιτείται για την νόμιμη λειτουργία της εγκατάστασής του
- Εντός δεκαοχτώ (18) μηνών από την ημερομηνία της απόφασης ένταξης ο δικαιούχος να αποκτήσει την ιδιότητα του «ενεργού αγρότη». Ο ενεργός γεωργός ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού. (ΕΕ) 1307/2013, όπως εξειδικεύεται με το άρθρο 3 της Υπουργικής Απόφασης 104/7056/21-1-2015 «Εθνικές επιλογές, διοικητικά μέτρα και διαδικασίες εφαρμογής των άμεσων ενισχύσεων κατ’ εκτέλεση του κανονισμού (ΕΕ) 1307/2013 και του κανονισμού (ΕΕ) 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου» (ΦΕΚ 147Β/22.1.2015), όπως κάθε φορά ισχύει.
- Ο αρχηγός της γεωργικής εκμετάλλευσης, εφόσον δεν διαθέτει επαρκή επαγγελματικά προσόντα, να τα αποκτήσει εντός χρονικής περιόδου η οποία δεν υπερβαίνει τους 36 μήνες από την ημερομηνία της απόφασης ένταξης.
- Κατά την υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου, η παραγωγική δυναμικότητα (εκφρασμένη ως τυπική απόδοση) της γεωργικής εκμετάλλευσης, ανάλογα µε την μόνιμη κατοικία του αρχηγού της εκμετάλλευσης, να µην μειωθεί κάτω από τα 12.000 ευρώ εφόσον η μόνιμη κατοικία του αρχηγού της εκμετάλλευσης είναι στην ηπειρωτική χώρα, στην Κρήτη και στην Εύβοια.
- Ο αρχηγός της εκμετάλλευσης να διατηρήσει τον τόπο μόνιμης κατοικίας του ή και την έδρα του νομικού προσώπου σε περιοχή εφαρμογής του Υποµέτρου 6.1 εντός της ίδιας Περιφέρειας. Επίσης να διατηρεί την ιδιότητα του αρχηγού της γεωργικής εκμετάλλευσης και να υποβάλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
- Ο δικαιούχος νομικό πρόσωπο να διατηρεί ως κύρια δραστηριότητα τη γεωργική (Ομάδα ΚΑ∆ 01 εκτός του ΚΑ∆ 01.6 και του ΚΑ∆ 01.7).
Διαφοροποιήσεις:
Η βασικότερη και σημαντικότερη διαφοροποίηση που προκάλεσε και αρκετές αντιδράσεις, είναι η επίτευξη κύκλου εργασιών από γεωργική δραστηριότητα, με βάση τα φορολογικά στοιχεία, σε ποσοστό τουλάχιστον 50% της τυπικής απόδοσης εισόδου στο μέτρο, ενώ κατά την αίτηση της τελικής αποπληρωμής θα πρέπει να έχουν υποβληθεί τουλάχιστον δύο φορολογικές δηλώσεις, όπου η πιο πρόσφατη από αυτές να εμφανίζει κύκλο εργασιών από γεωργικές δραστηριότητες τουλάχιστον ίσο με το 60% της τυπικής απόδοσης εξόδου από το μέτρο.
Άλλες, λιγότερο σημαντικές αλλά εξίσου δεσμευτικές αλλαγές είναι:
- η αύξηση της συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης κατά τουλάχιστον 20% σε σχέση με την αρχική κατάσταση,
- η υπαγωγή στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ εντός 12 μηνών από την απόφαση έγκρισης και παραμονή έως το έτος εξόδου τους από το μέτρο,
- η υποχρεωτική παραμονή στο πρόγραμμα για 7 χρόνια, η οποία δύναται να αυξηθεί κατά 1 έτος ανάλογα με το έτος επίτευξης των στόχων(3 ή 4 έτος),
- η διατήρηση της ιδιότητας του επαγγελματία αγρότη έως το έτος ολοκλήρωσης του προγράμματος,
- η διατήρηση του τόπου μόνιμης κατοικίας, εντός της ίδιας Περιφέρειας,
- η δυναμικότητα εισόδου της γεωργικής εκμετάλλευσης, εκφρασμένη σε όρους τυπικής απόδοσης, που θα πρέπει να ανέρχεται σε τουλάχιστον 8.000 ευρώ για μελισσοκομικές εγκαταστάσεις και από 8.000 ευρώ έως 12.000 ευρώ αναλόγως τον τόπο μόνιμη κατοικίας και τον πληθυσμό αυτού.
Τέλος να σημειώσουμε ότι, όσοι νέοι υποψήφιοι θέλουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα να γνωρίζουν ότι παρότι τα ποσά που θα μοιραστούν στην διάρκεια του προγράμματος φαίνονται πολλά, δεν είναι.
Να υπολογίζουν ότι θα χρειαστεί να πληρώνουν μόνοι τους τις ασφαλιστικές τους συνδρομές, όπου με έναν γρήγορο υπολογισμό στην κατώτερη κλίμακα για τα εφτά χρόνια αυτές θα ξεπεράσουν τις 10.000€, ενώ ταυτόχρονα θα χρειαστεί να πληρώνουν τον λογιστή τους για τα βιβλία β΄ κατηγορίας που θα είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν.
Στις δε περιπτώσεις κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων θα χρειαστεί στάβλος και άδεια έγκρισης και λειτουργίας στάβλου που σημαίνει έξοδα σε μηχανικό και μελέτες που θα χρειαστούν.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι η απόφαση για συμμετοχή και ένταξη στην 3η πρόσκληση Νέων Γεωργών θα πρέπει να ζυγιστεί αρκετά από τους υποψήφιους, να έχουν καλή επικοινωνία με τον μελετητή τους και οφείλουν να αντιμετωπίσουν το ποσό της επιδότησης ως βοήθημα και όχι ως επίδομα, το οποίο θα τους οδηγήσει στον κεντρικό στόχο του Υπομέτρου, που δεν είναι άλλος από τη βιωσιμότητα της εκμετάλλευσής τους και την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων με επιπρόσθετη αξία έτσι ώστε να εδραιωθούν στην αγορά με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Κλείνοντας, να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες όσον αφορά την Ήπειρο, οι πιθανότητες εισαγωγής στο πρόγραμμα είναι υψηλές και φαίνεται ότι δεν θα υπάρξουν προβλήματα για όσους πιάσουν μια καλή μοριοδότηση.
Θεοδώρου Δ. Νικόλαος
Τεχνολόγος Γεωπονίας
Υπεύθυνος Τμήματος Αγροτικών Μελετών
ΕΝΩΣΗ ΑΓΡΟΤΩΝ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ Ι.Κ.Ε.
Κ. Κρυστάλλη 5 Ηγουμενίτσα 46100
Τ. 2665025481 – 2665040014
